Πανστρατιά καλλιτεχνών για τα παιδιά της προσφυγιάς
Ο Γεώργιος Σουρής με την αιχμηρή του πένα έβγαλε στο φως αλήθειες που αγγίζουν και το σήμερα. Ο Πασχάλης Τόνιος,τον «συναντάει» 100 χρόνια μετά, σε μια μεγαλειώδη μουσικο-αφηγηματική παράσταση,σήμερα, στις 8.30 μ.μ. στο θέατρο Παλλάς. Επί σκηνής γνωστοί καλλιτέχνες θα ανοίξουν μια μεγάλη ζεστή αγκαλιά για τα παιδιά που «ξεριζωμένα» αναζητούν μιά νέα πατρίδα.
Ο συνθέτης και ερμηνευτής Πασχάλης Τόνιος παρουσιάζει το νέο μουσικό του έργο «Σουρής ο σατιρικός, ο προφητικός» πλαισιωμένος από γνωστούς καλλιτέχνες:Μυρτώ Αλικάκη, Γρηγόρης Βαλτινός, Μαίρη Βιδάλη, Κώστας Βουτσάς, Γιάννης Ζουγανέλης, Νικολέττα Καρρά, Ηλίας Λογοθέτης, Αντώνης Λουδάρος, Μπέττυ Μαγγίρα,Μιχάλης Μαρίνος, Δήμητρα Ματσούκα, Ιεροκλής Μιχαηλίδης,Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Παναγιώτης Πετράκης, Μαριάννα Πολυχρονίδη, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Νικήτας Τσακίρογλου, Πέτρος Φιλιππίδης, Παύλος Χαϊκάλης, Αντιγόνη Ψυχράμη και NiVo Νίκος Βουρλιώτης, συνοδεία δεκαμελούς ορχήστρας και δύο χορωδιών, σε σκηνοθεσία του Μεγακλή Βιντιάδη, με παρουσιαστή τον Δημήτρη Μακαλιά. Οι συντελεστές θα συμμετάσχουν αφιλοκερδώς, με σκοπό τη στήριξη των δράσεων της οργάνωσης ΜΕΤΑδραση για τα ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες στην Ελλάδα. Γιά το έργο του ποιητή θα μιλήσει ο καθηγητής Κώστας Γεωργουσόπουλος.
Όπως τονίζει ο Πασχάλης Τόνιος: «Ο λόγος που με ώθησε να μελοποιήσω τον Γεώργιο Σουρή ήταν αφ’ ενός, ο σεβασμός που αισθάνομαι για το ιστορικό αυτό πρόσωπο και το σημαντικό και άκρως επίκαιρο ποιητικό του έργο, γραμμένο με την αιχμηρή, γενναία και πνευματώδη του πένα, με το ιδιαίτερο και χαρισματικό αυτοσαρκαστικό του χιούμορ. Αφ’ ετέρου, η κοινωνική ευθύνη που ένιωσα ως δημιουργός, μελετώντας τον, αφού η διαχρονική ποίησή του φωτίζει κριτικά τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ο Γεώργιος Σουρής προσέφερε τον σαρκαστικό μα και προφητικό του σπόρο για να θρέψει και να αφυπνίσει τους συμπατριώτες του, τους συνανθρώπους του. Αυτό το έργο τρόχισε και φλόγωσε επίμονα τη συνείδησή μου…»
Ασπίδα-αγάπης και πανανθρώπινη ευαισθησία
«Μας συγκινεί η στήριξή σας στην καθημερινή προσπάθειά μας να καλύψουμε τις ανάγκες και να είμαστε δίπλα σε αυτά τα παιδιά που βρίσκονται μόνα τους στη χώρα μας», επισημαίνει η πρόεδρος της ΜΕΤΑδρασης Λώρα Παππά, ευχαριστώντας όλους τους συντελεστές της παράστασης. «Περισσότερα από 3.700 ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα, ενώ τουλάχιστον 2.200 από αυτά διαβιούν σε ακατάλληλες συνθήκες, λόγω έλλειψης επαρκών θέσεων σε δομές φιλοξενίας. Τα παιδιά αυτά έχουν χάσει τους γονείς τους ή έχουν χωριστεί από αυτούς, λόγω πολέμου ή βίαιων συγκρούσεων στις χώρες καταγωγής τους»
«Χαίρομαι πολύ που μπορώ να βοηθήσω μέσα από την δουλειά μου αυτά τα παιδιά που είναι διπλά ορφανά! Ευχαριστώ πολύ τους συναδέλφους μου καλλιτέχνες που ανταποκρίθηκαν σε αυτό το τόσο σημαντικό κάλεσμα. Είναι η ανθρώπινη ευαισθησία απέναντι σε απροστάτευτα παιδια!»τόνισε ο Πασχάλης Τόνιος, ο οποίος λίγες ώρες πριν ανέβει στην σκηνή του Παλλάς, μίλησε στο TVF.GR σε μια εκ βαθέων συνέντευξη για τις επιλογές του που αν και δύσκολες, του έχουν δώσει την δική του ξεχωριστή «ταυτότητα» και διαχρονικότητα στον χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Παράλληλα μας αποκάλυψε σημαντικές στιγμές που «σφράγισαν» την δική του πορεία ζωής.
– Είστε 30 χρόνια στον χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού ως συνθέτης και ερμηνευτής. Υπήρξαν «Σειρήνες» που σας προκάλεσαν να…ξεστρατίσετε από τις μουσικές επιλογές σας;
Ναι, βρίσκομαι στο τραγούδι, γενικότερα σε όλο το καλό ελληνικό τραγούδι κι όχι μόνο στο έντεχνο ,περισσότερα από 30 χρόνια διότι από τότε που γεννήθηκα με θυμάμαι να τραγουδάω και να παίζω διάφορα μουσικά όργανα. Μπορεί να χρωστώ και τη ζωή μου σε αυτό! Υπήρξαν… Σειρήνες και μάλιστα τόσο δυνατές που λίγο έλειψε να μου «σπάσουν» τα αυτιά ! Μια από αυτές , με είχε καλέσει ο Μίνως Μάτσας ακούγοντας με σε μια τηλεοπτική εκπομπή στα πρώτα μου βήματα αλλά διαφώνησα μαζί του γιατί το ρεπερτόριο που μου πρότεινε να τραγουδήσω ήταν εμπορικό. Ευτυχώς βρήκα τη δύναμη και προστάτεψα την ψυχή μου από την εμπορευματοποίηση, λέγοντας «όχι». Μπορεί, αν είχα πει ναι, να ήμουν τώρα διάσημος, να τα είχα οικονομήσει αλλά ποιος ξέρει, αν θα ήμουν ψυχικά υγιής και τόσο ευτυχισμένος με αυτό που κάνω. Τρομάζω στην ιδέα να χάσω την ψυχή μου ,για οτιδήποτε στον κόσμο! Δυστυχώς το έχουν κάνει πολλοί συνάδελφοι μου – φυσικά δεν το λένε -αλλά φαίνεται στο πρόσωπο τους και κυρίως στην ερμηνεία τους…
-Ο πρώτος που αξιολόγησε τις συνθέσεις σας το 1988 ήταν ο Μάνος Χατζηδάκις ο οποίος και σας παρότρυνε να συνεχίσετε! Τι θυμάστε έντονα από την πρώτη σας αυτή συνάντηση;
«Ναι είχα την τύχη να συναντήσω εντελώς τυχαία τον Μάνο Χατζιδάκι στον «Μαγεμένο Αυλό» που σύχναζε. Έτρωγα με έναν φίλο μου συμπατριώτη από τις Σέρρες ,όταν κοίταξα τον Μάνο με τον Γκάτσο. Πραγματικά έπαθα ένα σοκ και σταμάτησα να τρώω ! Ήθελα πολύ να του μιλήσω και να του πω ότι έγραψα τα πρώτα μουσικά μου θέματα και πως θα ήθελα πολύ να τα ακούσει και να μου πει την γνώμη του! Όντως δεν άντεξα και πήγα στο τραπέζι του, ζήτησα συγνώμη και του είπα «Κύριε Χατζιδάκι είμαι ο ένας νέος συνθέτης-τραγουδιστής ,έχω γράψει κάποια τραγούδια και αν μπορούσατε να τα ακούσετε και να μου πείτε τη γνώμη σας θα ήμουν ευτυχής» Για να είμαι ειλικρινής φοβόμουν μη μου πει καμιά κουβέντα, τέτοια ώρα που τρώμε κλπ…. Αντίθετα ήταν πολύ ευγενής και μου είπε «Βεβαίως νεαρέ μου γράψε το τηλέφωνο μου και μου τηλεφωνείς αύριο να μιλήσουμε» Την επομένη μέρα μιλήσαμε στο τηλέφωνο, μου έδωσε την διεύθυνση του σπιτιού του ώστε να του στείλω την κασέτα με το υλικό και μου ζήτησε να του τηλεφωνήσω την επόμενη εβδομάδα για να μου πει τη γνώμη του. Του τηλεφώνησα και μου είπε επί λέξει την εξής φράση που δεν θα ξεχάσω ποτέ! «Άκου νεαρέ μου εκτός από την ωραιότατη φωνή σου διαβλέπω μια ελληνική ρίζα στη μουσική σου και έχεις υποχρέωση να ασχοληθείς και με τη σύνθεση!»
Ομολογώ πως περίμενα να κλείσει το τηλέφωνο για να πηδήξω απ τη χαρά μου, τραγουδούσα τότε στο «Περιβόλι του Ουρανού» με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ήταν ο πρώτος που του το είπα με πολύ χαρά, με τον Γρηγόρη γίναμε πολύ καλοί φίλοι, τον είχα σαν πατέρα μου! Ήταν γνήσιος άνθρωπος κάναμε πολλές συναυλίες ,Ελλάδα και εξωτερικό. Ήταν αυτός που με πήγε στον Μίκη Θεοδωράκη με τον οποίο επίσης είχα την μεγάλη χαρά και τιμή να συνεργαστώ τραγουδώντας «ΤΑ ΛΑΙΚΟΤΡΟΠΑ» Το περίεργο με τον Μάνο Χατζηδάκι ήταν ότι ποτέ μετά δεν τον ενόχλησα. Πήγαινα σε συναυλίες του τον άκουγα και μέχρι εκεί. Το ίδιο συνέβη και με μια γνωριμία μου, με τον Στέλιο Καζαντζίδη όταν τυχαία με άκουσε η μάνα του η Γεσθημανή και με κάλεσε να τον γνωρίσω! Άλλο ίνδαλμα μου! Από τον Στέλιο θυμάμαι να με ρωτάει «Που τραγουδάς τώρα;» να του λέω με τον Γιάννη Σπανό και να μου απαντάει « Είσαι σε καλό δρόμο και πάντα να θυμάσαι και να ακούς την καρδιά σου! Με αυτή να τραγουδάς πρώτα. Είναι η ψυχή σου και μετά η φωνή σου!» Αργότερα αφού έκανε την επιτυχία με τον φίλο μου Σαράντη Αλιβιζάτο «Στην Ελλάς του 2000»με Βαρδή και Κατσιμιχαίους, μου ζήτησε ο Σαράντης να γράψουμε για τον Στέλιο Καζαντζίδη. Δυστυχώς δεν είχαμε την χαρά να τα τραγουδήσει διότι δεν πρόλαβε !Τα ακούσαμε αυτά τα τραγούδια με τον Στέλιο στον Άγιο Κωνσταντίνο ,του άρεσαν και μας είπε «Αν ο Θεός θέλει να ξαναμπώ στούντιο θα τα πούμε και μαζί ..» Δυστυχώς δεν είχαμε την τύχη αυτή… Η δουλειά αυτή είναι έτοιμη στα συρτάρια. Ελπίζω κάποια στιγμή να καταφέρουμε να την βγάλουμε….
Τα μουσικά ριάλιτι και οι δημόσιες σχέσεις
-Ένας καλλιτέχνης όπως εσείς που έχετε συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες ( Μίκης Θεοδωράκης, Γιάννης Μαρκόπουλος, Διονύσης Σαββόπουλος, Γιώργος Ζαμπέτας, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος, Ηλίας Ανδριόπουλος, κ.α.) πως νιώθετε σήμερα ακούγοντας το ελληνικό τραγούδι;
Το ελληνικό τραγούδι έχει χάσει τη λάμψη του, τη διαχρονικότητα του, τη δύναμη του, την ευαισθησία του και τα μηνύματα που εξέπεμπε! Γι’αυτό βλέπετε δανειζόμαστε τραγούδια της προηγούμενης εποχής ..αυτής που μας έδωσε πολλά! Ζούμε ένα μεγάλο διάλειμμα γενικά στη δημιουργία . Ίσως επειδή έφυγαν οι μεγάλοι ποιητές μας! Ίσως να φταίει η κενή εποχή μας! Ή το κακό μας ριζικό που λέει και ο ποιητής «γίναν όλα φθηνότερα από συναισθήματα» …ή και κάποιοι που γράφουν δεν μπορούν να τα φέρουν μπροστά στον κόσμο γιατί συνήθως αυτοί που γράφουν, δεν έχουν «υψηλές» γνωριμίες και καλές δημόσιες σχέσεις!
-Έχοντας συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα του λαϊκού τραγουδιού (Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σωτηρία Μπέλλου, Σταμάτης Κόκκοτας, Αντώνης Καλογιάννης, Μανώλης Μητσιάς, Ελένη Βιτάλη, Γλυκερία, Γιώργος Νταλάρας κ.α.) πιστεύετε ότι υπάρχουν σήμερα συνεχιστές τους με αξιοπρόσεκτες φωνές;
Πιστεύω ότι πάντα υπάρχουν καλές φωνές . Η ζωή παράγει καλλίφωνους ανθρώπους που προσπαθούν να ακουστούν αλλά δε φτάνει αυτό! Πρέπει πλέον να κινηθεί ολόκληρος…μηχανισμός για να ακουστούν αυτές οι φωνές ή είναι τόσα τα μέσα τώρα που χάνονται μέσα σε αυτά ….σου μοιάζουν όλες ίδιες!! Άσε που θέλει ειδικό περιτύλιγμα ο καλλίφωνος! (γέλια) Μετά βλέπεις ότι κολλήσαμε σαν Έλληνες εδώ και 50 χρόνια στις ίδιες φωνές ! (βλέπε φίρμες !) Το’χουμε αυτό δεν ξέρουμε πότε να σταματήσουμε! Το ίδιο γίνεται και στη πολιτική! Οι δημόσιες σχέσεις είναι το παν! Στην εποχή μας δε χρειάζεται να τραγουδάς καλά, αρκεί να έχεις καλές δημόσιες σχέσεις!
-Πως βλέπετε τα νέα παιδιά που βγαίνουν στο τραγούδι μέσα από μουσικά ριάλιτι και σόου;
Περνάνε από τα «τιτιβιστηκα» αυτά καμία χιλιάδα ..αν όχι περισσότερα ! Τι έμεινε; Όχι δεν είναι σοβαρό βήμα αυτό. Παίζουν οι τηλεοράσεις με τα όνειρα τους ! Το τραγούδι είναι κάτι βαθύτερο…θέλει όλους δρόμους !
-Σχεδόν μια ζωή ασχολείστε παράλληλα και με την μελοποίηση στίχων μεγάλων Ελλήνων ποιητών ( Ελύτης, Ρίτσος, Σεφέρης, Παλαμάς, Βρεττάκος, Βάρναλης, Μυρτιώτισσα, Πολυδούρη, Σουρής κ.α.) Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ψάξετε μουσικούς δρόμους προς αυτή την κατεύθυνση;
Ναι, έχω μια αγάπη στην ποίηση! Και πώς να μην την έχω όταν η ποίηση είναι η φυγή μας, η αναζήτηση του εαυτού μας, το όνειρο ,το αύριο, η απλότητα, ένας ιδανικός κόσμος, είναι το φως! Από μικρός την αγαπούσα, θαύμαζα αυτά που έλεγαν οι ποιητές .Όταν τους διάβαζα ,σου μιλούσαν σαν να σε αγαπούσαν, σαν να ήθελαν να σε προστατέψουν σαν γονείς σου ,να σε βάλουν σε έναν δρόμο ηθικής σκέψης, σεβασμού προς τον συνάνθρωπο, να ανοίξεις τα μάτια σου γιατί γύρω υπάρχουν λύκοι ,πολλοί λύκοι και δαγκώνουν…! Αυτούς τους δρόμους μου αρέσει να βαδίζω! Την ποίηση την συναντάς και στη δημοτική μας μουσική και εκεί μπορείς να «δεις» μέσω αυτής και τις κοινωνίες του τότε, με ό,τι μπορεί να κουβαλάνε αυτές . Η ποίηση λοιπόν είναι πολλά πράγματα ειδικά σε μια εποχή εκποίησης!
-Πως βλέπετε τον Γεώργιο Σουρή και τι σας έκανε να ασχοληθείτε με αυτόν;
Ο Σουρής είναι ένας σύγχρονος Αριστοφάνης ,ένας σατιρικός ποιητής –δημοσιογράφος που επί 33 συναπτά έτη έβγαζε την εφημερίδα « Ο Ρωμηός» με μεγάλη επιτυχία με έμμετρο στίχο σατιρικό απέναντι στα γεγονότα της εποχής του που δυστυχώς και σήμερα είναι σχεδόν τα ίδια !Πολύ λυπηρό!
Αυτό που με έκανε να τον μελοποιήσω αν και δεν είμαι ο πρώτος , είναι η επικαιρότητα του λόγου του και η προφητικότητα επίσης ,λες και τα έγραψε σήμερα, για την τωρινή κατάσταση αν και είναι γραμμένα 120 χρόνια πριν! Πολύ εντυπωσιακό, κάνουμε τα ίδια λάθη!
Στην αρχή έβαλα 3 τραγούδια σε μια δουλειά που κυκλοφόρησε πρόσφατα και τραγουδάνε μαζί μου οι: Γιώργος Νταλάρας, Γλυκερία και Γιάννης Ζουγανέλης. Στη συνέχεια βλέποντας ότι αρέσει στον κόσμο μέσα από τις συναυλίες, ολοκλήρωσα την ενότητα με 25 εκπληκτικά ποιήματα, απολύτως επίκαιρα . Τα μελοποιημένα αυτά ποιήματα στέλνουν και ηχηρά μηνύματα -κυρίως στη νεολαία- αφού «μιλάνε» για μια Ελλάδα που κάνει κύκλους σε κοινωνικο-οικονομικα προβλήματα και μένει στάσιμη …..Γιατί; Αυτά τα τραγούδια μας βάζουν ένα υπέροχο προβληματισμό: Κάτι συμβαίνει με εμάς τους Έλληνες τους κατά αλλά υπέροχους! Μπορείς να τα ακούσεις και να τα τραγουδήσεις κι ας σε πονάει αυτό που λες… και γιατί όχι και να χορέψεις. Κι ο Ζορμπάς στον πόνο και στον καημό του χόρεψε!
Η ποίηση, η ανθρωπιά και η προσφυγιά
-Πιστεύετε δηλαδή ότι ο Σουρής που δεν είναι τόσο γνωστός στο ευρύ κοινό, μπορεί να μιλήσει στην ψυχή του πιο απλού Έλληνα που συνδυάζει το τραγούδι με το «ώπα» και την διασκέδαση;
Το τραγούδι είναι πάντα ένας καλός φίλος της ψυχής και ελπίζω και του μυαλού ! Μπορεί και έχει την δύναμη να προβληματίζει, να ενώνει που λέει και ο ποιητής και γιατί όχι να ανατρέπει και τα κακώς κείμενα! Χωρίς τραγούδι ,χωρίς μουσική δεν μπορώ να φανταστώ τον κόσμο,θα ήταν ένα φάλτσο…
– Στη χώρα μας υπάρχουν αντιδράσεις για τα «κύματα» των προσφύγων. Τι απαντάτε σε αυτούς που είναι αρνητικοί με την φιλοξενία των προσφύγων στην χώρα μας και ενδεχομένως και γι’ αυτή την προσπάθειά σας με την φιλανθρωπική μουσική εκδήλωση;
Νομίζω ότι αυτοί που αντιδρούν είναι πολύ λίγοι. Οι Έλληνες έχουμε ανθρωπιά και είμαστε φιλόξενος λαός. Το θεωρώ το λιγότερο ντροπή για το ανθρώπινο γένος, οποίοι αντιδρούν αρνητικά απέναντι σε πρόσφυγες είτε είναι παιδιά αυτοί είτε ενήλικες. Προφανώς πρέπει να τους υποδεχθούμε με ανθρωπιά και φροντίδα σε μια χώρα όπως η Ελλάδα πού δίδαξε Δημοκρατία και Πολιτισμό. Ας μην ξεχνάμε πως ένα «χωριό» είναι ο πλανήτης μας μέσα στο Σύμπαν και αύριο όπως και χθες, συνέβη και με τους Έλληνες στο παρελθόν, μπορεί να είμαστε πάλι εμείς οι πρόσφυγες!
